ಬಾಗಿಲು ತೆಗೆದದ್ದೇ ನನ್ನ ಜತೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಸಣ್ಣ ಅತಿಥಿಯನ್ನು ನೋಡಿ ಸಿಡಿಮಿಡಿಯನ್ನು ಅಣ್ಣಗೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿ ಸುಮಿ ಸರ್ರಂತ ತಿರುಗಿ ಸೀದ ಒಳಹೋದಳು. ದಂಗಾದ ಛೋಟು ಮಿಕಿಮಿಕಿ ನನ್ನೇ ನೋಡಿದ. “ಬಾ ಛೋಟೂ ಬಾ”-ಎಂದು ಅವನ ಬೆನ್ನು ಸವರಿ ಮನೆಯೊಳಕ್ಕೆ ತಂದೆ. ಒಂಬತ್ತು ಗಂಟೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಊಟದ ಸಮಯ. ರೇಡಿಯೋ ತೆಪ್ಪಗಿತ್ತು. ಸುಮಿ ತಳ್ಳಿಕೊಂಡು ಹೋದ ಕರ್ಟನ್‌ಗಳು ಮೆಲ್ಲಗೆ ತೂಗುತ್ತಿದ್ದವು. ಕೂತು ಶೂ ತೆಗೆಯಲಾರಂಭಿಸಿದೆ. ಸುಮಿಗೆ ಹೇಳದೇ ಆಫೀಸಿನ ನಂತರ ಸೀದಾ ಭಗೀರಥನ ಮನೆಗೆ ಹೋದದ್ದು ನನ್ನ ಮೊದಲ ಗುನ್ಹೆ. ತಡವಾಗಿ ಬಂದದ್ದು ಎರಡನೆಯದು. ಮತ್ತೀಗ ಬರುವಾಗ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಭಗೀರಥನ ಪುತ್ರ ಛೋಟೂನನ್ನು ಕರಕೊಂಡು ಬಂದದ್ದು ಪ್ರಾಯಶಃ ಸುಮಿಯ ಸಂತಾಪಕ್ಕೆ ಕಲಶವನ್ನಿಟ್ಟಿದೆ. ಭಗೀರಥ ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ನನ್ನ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದವನು. ಮಾಲತಿ ಅವನ ಹೆಂಡತಿ. ಅವನಿಗೇನೋ ಪ್ರಮೋಷನ್ ಆಯಿತು ಅಂತ ತಿಳಿದದ್ದರಿಂದ ಅಭಿನಂದನೆ ಮಾಡೋಣ ಅಂತ ಸೀದ ಆಫೀಸಿನಿಂದ ಅವನಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ. ಭಗೀರಥ ಮತ್ತು ಮಾಲತಿ ಎಷ್ಟು ಬೇಡವೆಂದರೂ ಕೇಳದೆ “ನನ್ನ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾನಲ್ಲ! ಅವನ ಜತೆ ಎರಡು ದಿನ ಇರಲಿ ಛೋಟು. ಅವನಿಗೂ ಒಂದು ಛೇಂಜ್. ಯಾಕೆ ಛೋಟೂ ಬರ್ತೀಯಲ್ಲ” ಅಂತ ಕೇಳಿದಾಗ ಈ ಪುಟ್ಟ ಸಂಭಾವಿತ ಹೋಗಲೋ ಬೇಡವೋ ಅನ್ನುವಂತೆ ವಿಧೇಯತೆಯಿಂದ ಮಾಲತಿಯ ಕಡೆ ನೋಡಿದ್ದ. “ನಡಿಯೋ ಮಾರಾಯಾ ಎರಡು ದಿನ ತಂಟೆ ಇಲ್ಲ ನಿಂದು” ಎಂದು ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಕಳಿಸಿಕೊಟ್ಟಾಗ ಇಷ್ಟು ಸುಲಭದಲ್ಲಿ ಕಳಿಸಿಕೊಟ್ಟು ಅತ್ತು ರಂಪ ಮಾಡುವ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಅವಕಾಶ ತಪ್ಪಿಹೋದದ್ದಕ್ಕೋ ಏನೋ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಬಸ್‌ಸ್ಟಾಪಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಮಂದವಾಗಿಯೇ ಇದ್ದ. “ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ರೈಲಿದೆ. ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರು, ಕೇರಂ, ನಿನಗೆ ಯಾವ ತಿಂಡಿ ಇಷ್ಟ? ನಮ್ಮ ಕಿಶೋರ ಮತ್ತು ನೀನು ಅಣ್ಣ ತಮ್ಮಂದಿರಂತೆ ಇರಬೇಕು ಗೊತ್ತಾಯ್ತಾ?”-ಎಂದಾಗ “ಕಿಶೋರ್‌ಗೆ ಫೈಂಟಿಂಗ್ ಬರತ್ತಾ?” ಎಂದು ಅನುಮಾನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ. “ಹೆ ಹೆ ಫೈಂಟಿಂಗ್ ಗೈಟಿಂಗ್ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಡಬಾರದು ನೀವು. ಅಣ್ಣ ತಮ್ಮಂದಿರಂತೆ ಇರಬೇಕು”-ಎಂದಾಗ ನಿರಾಶನಾಗಿ ನಿಂತ. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ವಾರ್ನಿಂಗ್ ಕೊಟ್ಟಿತ್ತು ಅವನಿಗೆ. “ಅಂಕಲ್‌ಗೆ ಇದು ಕೊಡಿಸು ಅದು ಕೊಡಿಸು ಅಂತ ಕಾಡಿಸಬೇಡ”-ಅಂತ. ಒಟ್ಟಾರೆ ತೀರ ನಿರುಪಾಯನಾಗಿದ್ದ ಆತ ಬಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಸೀಟೊಂದು ಖಾಲಿಯಾದಾಗ ಎಷ್ಟು ಕೂತುಕೋ ಅಂದರೂ ಕೂಡ್ರಲೇ ಇಲ್ಲ ಆಸಾಮಿ. ನಮ್ತರ ನಾನೇ ಕೂತು ಅವನನ್ನು ತೊಡೆ ನಡುವೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿಕೊಂಡೆ. ಇವನನ್ನು ಕರಕೊಂಡೇನೋ ಬಂದೆ ಹೌದು ನಾನು. ಆದರೆ ಸುಮಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅಷ್ಟೊಂದು ವಿಚಾರ ಮಾಡಿರಲೇ ಇಲ್ಲವಲ್ಲ ಅಂದುಕೊಂಡರೂ, ಅವಳಿಗೆ ಎಷ್ಟೆಷ್ಟೋ ಆಶ್ಚರ್ಯಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟ ನನ್ನಿಂದ ಬಹುಶಃ ಯಾವುದೂ ಅವಳಿಗೆ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಲ್ಲ ಅನಿಸಿತ್ತು. ಬಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಗದ್ದಲ ಇತ್ತು. ಬದಿಗೊಬ್ಬ ವಿಚಿತ್ರವಾದ ಮುಖವುಳ್ಳ ಮನುಷ್ಯ ನಿಂತಿದ್ದ. ಅವನ ತುಟಿ ಯಾವುದು ನಾಲಿಗೆ ಯಾವದು ಎಂಬುದು ಎಂಬುದು ತಿಳಿಯದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬಾಯನ್ನು ಅಲ್ಲಾಡಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಛೋಟು ಅವನನ್ನೇ ಎರಡು ಕ್ಷಣ ನಿಟ್ಟಿಸಿ ನೋಡಿದ. ಆಮೇಲೆ ಉಳಿದವರನ್ನೆಲ್ಲ ಒಂದೊಂದಾಗಿ ನೋಡಿದ. ಎಲ್ಲರೂ ವಿಚಿತ್ರವಾಗಿ ಕಂಡಂತಾಗಿಯೋ ಏನೋ ನನ್ನೆಡೆ ತಿರುಗಿ ನೋಡಿದ. ನಾನು ಹೇಗೆ ಕಂಡೇನೋ ಏನೋ ಒಮ್ಮೆಲೆ ಅಳುಮುಖ ಮಾಡಿದ. ಅವನ ಕೆಳತುಟಿಯ ಕೆಳಭಾಗ ಮೆಲ್ಲಗೆ ಅದುರಲಾರಂಭಿಸಿತ್ತ ಅಳುವಿನೆಡೆ ಸಾಗುವ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಾಣಹತ್ತಿದವು. “ಅರೆರೆರೆ, ಹೇ ಹೇ ಹೊರಗೆ ನೋಡು, ಆ ಕೆಂಪು ನೀಲಿ ದೀಪ ನೋಡು, ಆಯಿತು ಮನೆ ಬಂತು. ಮುಂದಿನ ಸ್ಟಾಪಿಗೇ ಮನೆ ಬಾ, ಇಳಿಯುವಾ” ಎಂದು ಅವನನ್ನೆಬ್ಬಿಸಿ ಜನಸಂದಣಿಯಲ್ಲಿ ನುಸುಳುತ್ತ ಡ್ರೈವರನ ಎಡಬದಿಗೆ ನಿಂತೆ. “ಚಾಕಲೇಟು ಬೇಕಾ?” ಎಂದೆ. “ಕೊಡಿಸುತ್ತೇನೆ” ಎಂದೆ. “ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಗಾಜಿನ ಹೂಜಿಯಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣ ಬಣ್ಣದ ಮೀನಿದೆ ನೋಡುವಿಯಂತೆ” ಎಂದೆ, ಬಸ್ಸಿನ ಗದ್ದಲ ಬ್ರೇಕಿನ ಆಘಾತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ಛೋಟೂ ಪುಟ್ಟ ತಲೆ ಮೇಲೆತ್ತಿ ನನ್ನ ಚೌಕಾಶಿಗಳನ್ನು ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ. ಸ್ಟಾಪು ಬಂತು. ಅವಸರದಲ್ಲಿ ಇಳಿದೆವು. ಇಳಿದ ತಕ್ಷಣ ಛೋಟೂ ಏನೋ ಪಿಸುಗುಟ್ಟಿದ. ‘ಆಂ?’ ಎಂದೆ. “ಮನೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತೇನೆ” ಎಂದು ತೀರ ಕೆಳಗಿನ ದನಿಯಲ್ಲಿ ಉಸುರಿದ. ಕೇಳದವನಂತೆ ನಟಿಸಿ ಸಮೀಪದ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಚಾಕಲೇಟು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅವನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು-ಸುಮಿ ಇವ ಬಂದ ಅಂತ ಸ್ಪೆಷಲ್ ಆಗಿ ಏನೂ ಮಾಡಲಾರಳೇನೋ ಅನಿಸಿ ಬದಿಯ ಸ್ವೀಟ್ ಸ್ಟಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅರ್ಧ ಕಿಲೋ ಜಾಮೂನು ಖರೀದಿಸಿ ಮನೆಗೆ ಬಂದೆ.
ಶೂ ಕಳಚುತ್ತಿದ್ದ ನನ್ನನ್ನೇ ಅವಾಕ್ಕಾಗಿ ನೋಡುತ್ತ ಛೋಟು ನಿಂತಿದ್ದ. ಅವನನ್ನು ಬಳಿಗೆ ಎಳೆದು-“ಇದು ನಮ್ಮ ಮನೆ ತಿಳಿಯಿತಾ? ಈಗ ಒಳಗೆ ಹೋದಳಲ್ಲಾ ಅವಳು ಸುಮಿ ಆಂಟಿ. ನಿನ್ನ ಬರ್ತಡೇಗೆ ಬಂದಿದ್ದಳು ಅವಳು. ನೆನಪು ಇಲ್ಲವಾ?” ಎಂದೆ. ಸುಮಿ ಕಡೇ ಪಕ್ಷ ಅವನ ಗಲ್ಲವನ್ನಾದರೂ ಸವರಿ ಒಳಗೆ ಹೋಗಬಹುದಿತ್ತು. ಛೋಟೂಗೂ ಅದು ಅನಿಸಿತೋ ಇಲ್ಲವೋ ಆದರೆ ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಆಗಾಗ ಬಂದು ಹೋಗುವ ಸುಮಿ ಆಂಟಿಯಿಂದ ಅವನೇನೋ ಮಿಸ್ ಮಾಡಿದಂತಿತ್ತು. “ಕಿಶೋರ್” ಎಂದು ಕೂಗಿದೆ. ಕಿಚನ್‌ನಿಂದ ಸುಮಿ “ಊಟ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ” ಎಂದು ಗಡಸು ದನಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದಳು. “ಕಿಶೋರ್” ಎಂದು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಕೂಗಿ “ನೋಡಿಲ್ಲಿ ಯಾರು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಛೋಟೂ ಬಂದಿದ್ದಾನೆ ಛೋಟೂ” ಎಂದು ಅರಚಿದೆ. ಛೋಟೂನ ಮೋರೆಯ ಮೇಲೆ ಮೆಲ್ಲಗೆ ಹುರುಪು ಜಿನುಗಿತು. ಒಳಗಿಂದ ಸದ್ದು ಬರಲಿಲ್ಲ. “ನಮ್ಮ ಕಿಶೋರ ಊಟ ಮಾಡ್ತಾ ಇದ್ದಾನೆ., ಬಾ, ನಾವೂ ಊಟ ಮಾಡೋಣ. ಹಾಂ?” ಎಂದು ಅವನನ್ನೆಬ್ಬಿಸಿ ಒಳಗೊಯ್ಯುವಾಗ ಅವನು ಮನೆಯನ್ನು ವಿಚಿತ್ರ ಆಸ್ಥೆಯಿಂದ ಅವಲೋಕಿಸಿದ. ಬಾಗಿಲ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿಯ ಅಕ್ವೇರಿಯಂ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಿದ್ದಿರದಿದ್ದರೆ ಅವ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ‘ಮನೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತೇನೆ’ ಅಂತ ಪಿಸುಗುಡಬಹುದಿತ್ತು. “ಮೊದಲು ಊಟ, ನಂತರ ಅದನ್ನೆಲ್ಲ ನೋಡೋಣ” ಎಂದು ಅವನನ್ನು ನೇರ ಅಡಿಗೆಮನೆಯೊಳಕ್ಕೆ ಕರಕೊಂಡು ಹೋದೆ. ಊಟವನ್ನು ಅರ್ಧಕ್ಕೇ ಬಿಟ್ಟು ಹೊರಗೆ ಬರಲು ಒದ್ದಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಕಿಶೋರನನ್ನು ಹಿಡಿದು ಅವನ ಬಾಯಲ್ಲಿ ಹಾಲು ಅನ್ನ ತುರುಕುತ್ತಿದ್ದಳು. “ನೋಡು ಯಾರು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ?” ಎಂದೆ. ಛೋಟೂ ಹೆದರುತ್ತ ನಾಚುತ್ತ ಕಿಶೋರನನ್ನು ನೋಡಿದ. ಕಿಶೋರನ ಖುಶಿಯನ್ನು ಸಾರಲು ಬಾಯಿಯ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಬೀಳಲಿಲ್ಲ . ಸುಮಿ ಸೊಟ್ಟ ಮೋರೆ ಬದಲಾಯಿಸಲಿಲ್ಲ. ಛೋಟುವೆನೆಡೆ ನೋಡಲೂ ಇಲ್ಲ. ನನಗೆ ರೇಗಲಾರಂಭಿಸಿತು. “ನಮಗೂ ಬಡಿಸು. ಛೋಟೂನೂ ಮಾಡ್ತಾನೆ” ಎಂದು ಬಾತ್‌ರೂಂಗೆ ನಡೆದೆ. ನಾನು ಕೈತೊಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಒಳಗಿಂದ ಸುಮಿ “ಏನೋ ಛೋಟೂ ಅಮ್ಮ ಹುಷಾರಾಗಿದ್ದಾಳೇನೋ. ನಿಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಟೀ.ವಿ. ತಂದರಂತಲ್ಲಾ. ಆ ದಿನ ನಿಮ್ಮಮ್ಮ ಸಿಕ್ಕಾಗ ಹೇಳಲೇ ಇಲ್ಲ. ನಿನಗೂ ಹೇಳಬೇಡ ಅಂತ ಹೇಳಿದಾಳೇನೋ” ಅಂತೇನೋ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಳು. ಬಟ್ಟೆ ಬದಲಾಯಿಸಿ ಬಂದಾಗ ಛೋಟೂ ಅಲ್ಲೇ ಕುರ್ಚಿಯ ಮೇಲೆ ಕೂತು ಕಿಶೋರನ ಊಟದ ತಟ್ಟೆಯನ್ನೂ, ಸುಮಿಯ ಉಣ್ಣಿಸುವ ಪರಿಯನ್ನೂ, ಬದಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ತುಂಬಿದ ಹಾಲಿನ ಗ್ಲಾಸನ್ನೂ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದ.
“ಛೋಟೂ ಕೈ ತೊಳೆದುಕೊಂಡೆಯೇನೋ” ಅಂತ ಕೇಳಿದೆ. ಅವನು ಉತ್ತರ ಕೊಡುವ ಮೊದಲೇ ಸುಮಿ “ನಮ್ಮ ಕಿಶೋರ ನೋಡು ಜಾಣ. ಯಾವಾಗಲೂ ಕೈತೊಳೆದೇ ಊಟಕ್ಕೆ ಕೂಡ್ರುತ್ತಾನೆ. ಅಲ್ಲವೇನೋ”-ಎಂದಳು. ಕಿಶೋರ “ಹೌದು” ಎಂದ. ನಾನು “ಇಲ್ಲ ಛೋಟೂ ಕೂಡ ಜಾಣ. ಅವನೂ ಕೈ ತೊಳೆದೇ ಊಟ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಅಲ್ಲವೇನೋ?” ಎಂದೆ “ಹೌದು” ಎನ್ನುವಂತೆ ತಲೆಯಾಡಿಸಿದ. ಅವನನ್ನು ಸಿಂಕಿಗೆ ಒಯ್ದು ಕೈತೊಳೆಸಿದೆ. ಟೇಬಲ್ ಎದುರು ಕೂತಾಗ ಯಾಕೋ ಛೋಟೂ ಕೇವಲ ನನ್ನನ್ನೇ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದ. ಕಿಶೋರ ಊಟ ಮುಗಿಸಿ ಕೈ ತೊಳೆಯಲು ಓಡಿದ. ಸುಮಿ ನನ್ನೆಡೆ ನೋಡಲೂ ತಯಾರಿರಲಿಲ್ಲ. ಬಡಿಸಿದಳು. “ಬಟಾಟೆ ತಿನ್ನುತ್ತೀಯಲ್ಲಾ?” ಎಂದೆ. “ಹೌದು” ಅಂದ. “ಹಾಲು ಅನ್ನ ಊಟ ಮಾಡು”-ಎಂದೆ. ಸುಮಿ “ಕೆಲ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹಾಲು ಅಂದರೆ ಆಗೋದಿಲ್ಲ. ನಿನಗೆ? ಆ ಮೇಲೆ ಚೆಲ್ಲಬಾರದೂ, ವೇಸ್ಟ್ ಮಾಡಬಾರದೂ” ಎಂದಳು. “ಇಲ್ಲ ಅವನು ಜಾಣ” ಅಂದೆ. “ಸಾಕು ಸಾಕು. ಅವನದೆಲ್ಲ ಗೊತ್ತು ನಿಮಗೆ” ಅಂದವಳೇ “ಅಲ್ಲಿ ಹೋಗುವುದಿದ್ದರೆ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಒಂದು ಮಾತು ಹೇಳಬಾರದಾಗಿತ್ತಾ?”-ಎಂದಳು. ವಿಚಿತ್ರ ದರ್ಪದಲ್ಲಿ. “ಓಕೇ ಓಕೇ ನಾನು ಹೇಳಲಿಲ್ಲ ನಿನಗೆ. ಹೌದು. ಮರೆತುಹೋಯ್ತು. ಐ ಆಮ್ ಸಾರಿ. ಆದರೆ ಈಗ ಅಟೆಂಡ್ ಟು ಹಿಮ್ ಅಟ್‌ಲೀಸ್ಟ್” ಎಂದೆ. ಏನೋ ಗೊಣಗುತ್ತ ಒಳಗೆ ಹೋಗಿ ಬಂದಳು. ತಬ್ಬಿಬ್ಬಾಗಿ ತುತ್ತು ಕೆದರುತ್ತಿದ್ದ ಛೋಟೂನ ಬೆನ್ನ ಮೇಲೆ ಕೈಯಾಡಿಸಿ “ಮನೇಲಿ ಅಮ್ಮ ಉಣ್ಣಿಸ್ತಾಳೇನೋ ನಿನಗೆ?” ಎಂದು ಕೇಳಿದೆ. “ಇಲ್ಲ” ಅಂದ ವಿಚಿತ್ರ ಮುಗ್ಧ ಸ್ವಾಭಿಮಾನದಲ್ಲಿ. “ಹೇಳು ಮರಿ ನಿಮ್ಮ ಅಮ್ಮನ ಸುದ್ದಿ ಇವರಿಗೆ. ನಿಮ್ಮಮ್ಮ ಯಾವಾಗ ಮನೇಲಿರ್ತಾಳೆ ಅಂತ ಹೇಳು. ಹೇಳು”-ಎಂದಳು. ಆವೇಗದಿಂದ. ಥತ್ ಮತ್ತದೇ ವಿಷಮಯ ಕಥೆಯ ಪಲ್ಲವಿ ಅನಿಸಿ-“ಸುಮೀ ಪ್ಲೀಸ್, ಈಗ ಏನೂ ಬೇಡ. ಯಾವ ಸೀನೂ ಬೇಡ” ಎಂದು ಊಟ ನಿಲ್ಲಿಸಿದೆ. ಗೆದ್ದವಳಂತೆ ವಿಚಿತ್ರ ಸದ್ದು ಮಾಡಿದಳು. ಛೋಟೂನನ್ನು ನೋಡಿದೆ. ಈ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ನಗುವೇ ಇಲ್ಲವೇನೋ ಅನ್ನಿಸುವ ಹಾಗೆ ಹೆದರಿದಂತೆ ಛೋಟೂ ತುತ್ತು ಮುಕ್ಕುತ್ತಿದ್ದ. ಪಲ್ಯ ಅವನಿಗೆ ಹಿಡಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. “ಎಲ್ಲಾ ಖಾಲಿ ಮಾಡಬೇಕು”-ಎಂಬ ಸುಮಿಯ ಅಪ್ಪಣೆಗೆ ತತ್ತರಿಸಿದಂತಿದ್ದ. “ಬೇಡವಾದರೆ ಬಿಡು” ಎಂದೆ. ಹೊರಗಿಂದ ಕಿಶೋರ್ “ಆಟಕ್ಕೆ ಬಾರೋ ಛೋಟೂ”-ಎಂದು ಕೂಗಿದ. ಸುಮಿ ದನಿಯೇರಿಸಿ “ಕಿಶೋರ್ ಈಗ ಆಟ ಗೀಟ ಅಂದ್ರೆ ನೋಡು, ಹೋಂವರ್ಕ್ ಮಾಡೋದು ಎಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಬಿದ್ದಿದೆ” ಎಂದು ಗದರಿಸಿದಳು. ಕಿಶೋರ ‘ಪಪ್ಪಾಽಽ’ಎಂದು ರಾಗವೆಳೆದ. ನಾನು “ತಡಿಯೋ ಮರಿ. ನಾನೂ ಛೋಟೂ ಇಬ್ಬರೂ ಬರ್ತೇವೆ. ಎಲ್ಲಾ ಕೂಡಿ ಆಡೋಣ. ಕೇರಂ ಕೊಯ್‌ನಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿಡು” ಎಂದೆ. ಚೆಂಗು ಚೆಂಗನೆ ನೆಗೆಯುತ್ತಾ ಕಿಶೋರ ಅಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಹುಡುಕಲಾರಂಭಿಸಿದ. ಛೋಟುವೂ ಜೋರಾಗಿಯೇ ತುತ್ತಿಳಿಸತೊಡಗಿದ. ಸುಮಿ “ಛೋಟೂ, ನಿಮ್ಮಪ್ಪ ಅಮ್ಮ ಜಗಳಾ ಆಡ್ತಾರೇನೋ” ಅಂತೇನೋ ಶುರುಮಾಡುವವಳಿದ್ದಳು.
“ಸಾಕು, ಈವತ್ತಿಗೆ ಇಷ್ಟು ಸೀನು ಮಾಡಿದ್ದು ಸಾಕು”-ಎಂದೆ. ನನ್ನ ದನಿಯ ಗಡಸು ಅವಳ ಮೇಲಿಗಿಂತ ಜಾಸ್ತಿ ಪರಿಣಾಮ ಛೋಟೂನ ಮೇಲೆ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದ್ದುದರಿಂದ ಮೌನ ಧರಿಸಿದೆ. ಕಿವಿ ಗಡಚಿಕ್ಕುವ ಮೌನ. ಛೋಟೂ ಊಟ ಅರ್ಧಕ್ಕೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದ. “ಸಾಕು ಓಡು” ಎಂದೆ. ಅವನು ಇಳಿಯುವುದರಲ್ಲಿದ್ದ-ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಹೊರಗಿಂದ ಕಿಶೋರ್ ಜಾಮೂನ್ ಜಾಮೂನ್ ಎಂದು ಕುಣಿಯುತ್ತ ಪೊಟ್ಟಣ ಹಿಡಿದು ಬಂದ. ಇಳಿಯುವುದರಲ್ಲಿದ್ದ ಛೋಟೂ ಪುನಃ ಏರಿ ಕೂತು ಪೊಟ್ಟಣ ನಿಟ್ಟಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಸುಮಿ ಸರಸರ ಹೋಗಿ ಕಿಶೋರನ ಕೈಯಿಂದ ಇಸಗೊಂಡು “ತಿಂಡಿ ಕಾಣದವರ ಹಾಗೆ ಕುಣಿಯೋದಕ್ಕೆ ನಾಚಿಕೆಯಾಗೊದಿಲ್ಲಾ?”-ಎಂದು ಫಳೀರನೆ ಕೆನ್ನೆಗೆ ಬಿಗಿದಳು. ಒಂದೆರಡು ಸೆಕೆಂಡು ಮೌನವನ್ನು ಆಚರಿಸಿದ ಕಿಶೋರ್ ತಕ್ಷಣ ತಾರಕದಲ್ಲಿ ಅಳಲಾರಂಭಿಸಿದ. ಛೋಟೂ ಬೆಚ್ಚಿದ. ಕಿಶೋರ್ ಅಳುತ್ತ ಕಾಲು ಬಡಿಯುತ್ತ ಹೊರ ಕೋಣೆಗೆ ಹೋದ. ಸುಮಿ ದುಮುದುಮಿಸುತ್ತ ಪೊಟ್ಟಣವನ್ನು ಶೆಲ್ಫಿನ ಯಾವುದೋ ಡಬ್ಬಿಯ ಸಂದಿಗಿಟ್ಟು ಬೇರೆ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ತೊಡಗಿದಳು. ನನ್ನ ಮಾತು ಎಂಥ ಸ್ಪೋಟಕ್ಕೂ ಕಾರಣವಾದೀತು ಎಂದು ನಾನು ಮನಗಟ್ಟಿ ಹಿಡಿದು ಛೋಟೂನನ್ನ “ನಡಿ ಕೈತೊಳಿ” ಎಂದು ಸಿಂಕಿಗೊಯ್ದು ಕೈತೊಳೆಸಿದೆ. ನಂತರ ಬಚ್ಚಲಿಗೆ ಹೋದೆ. ಸುಮಿ ಏನೋ ಗೊಣಗುತ್ತಿದ್ದಳು. ನಾನು ಕೈ ಒರೆಸುತ್ತ ಹೊರ ಕೋಣೆಗೆ ಬಂದಾಗ ಒದ್ದೆಮುಖದ ಛೋಟೂ ಅಳುತ್ತ ಬಿಕ್ಕಳಿಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದ. ಕಿಶೋರನನ್ನೇ ಮೊಣಕಾಲ ಮೇಲೆ ಕೈಯೂರಿ ನೋಡುತ್ತ ನಿಂತಿದ್ದ.
“ಕಿಶೋರ್ ಅಳ್ಬಾರ್ದು ಬೇಟಾ. ಅಳ್ಬಾರ್ದು, ಛೇ ಛೇ ಮನೇಗೀವತ್ತು ಛೋಟೂ ಬಂದಿದ್ದಾನೆ. ಮತ್ತೆ ನೀನಳ್ತೀ? ಆ ದಿನ ಅವನ ಮನೆಗೆ ನಾವು ಹೋಗಿದ್ದಾಗ ಭಗೀರಥ ಮಾಮಾ ನಿನಗೆ ಏನೆಲ್ಲ ಆಟ ಆಡಲು ಕೊಟ್ಟಿರಲಿಲ್ಲಾ? ಈಗ ನೀನು ಅತ್ರೆ ಛೋಟೂ ಮತ್ತೆಂದೂ ಬರೋದಿಲ್ಲ. ಛೀ ಛೀ ಜಾಣ. ಅಳ್ಬಾರ್ದು” ಎಂದು ಮುದ್ದಿಸುತ್ತಾ ಸಂತೈಸಿದ. ಸೋಫಾದ ಹಿಂದುಗಡೆ ಇದ್ದ ಕೇರಂ ಬೋರ್ಡು ತೆಗೆದು ಅವರೆದುರು ಹರಡಿದೆ. ಅಳು ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ಕಿಶೋರ ಬಿಕ್ಕಳಿಕೆಯಲ್ಲೇ ನಕ್ಕ. ಛೋಟೂ ಮತ್ತು ಅವ ಕೈ ಕೈ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಆಟಕ್ಕೆ ಕೂತರು. ನಾನೂ ಅವರಿಬ್ಬರ ಜೊತೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಹೊತ್ತು ಕೂತೆ. ಆಡಿದೆ, ವಾವಾ ಎಂದೆ. ಆದರೆ ಎಷ್ಟು ಹೊತ್ತಾದರೂ ಸುಮಿಯ ಸುಳಿವು ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಮೆಲ್ಲಗೆ ಎದ್ದು ಒಳಹೋದೆ. ತೆಪ್ಪಗೆ ಟೇಬಲ್ ಒರಸುತ್ತ ನಿಂತಿದ್ದ ಅವಳು ಯಾವುದೋ ಮೂಕಿ ಚಿತ್ರದ ದೃಶ್ಯದಂತೆ ಕಂಡಳು. ತುಂಬಾ ಕೆಡುಕೆನಿಸಿತು. ಸಮೀಪ ಹೋದೆ, ಬೆಚ್ಚಿದೆ, ಅವಳು ಅಳುತ್ತಿದ್ದಳು-ಎಳೆಮಗುವಿನಂತೆ. “ಸುಮೀ ಪ್ಲೀಸ್ ಮಕ್ಕಳಂತೆ ಮಾಡಬೇಡ” ನನ್ನ ಕೈ ಕಿತ್ತೆಸೆದಳು. “ಯಾಕೆ ಇಲ್ಲದ್ದನ್ನೆಲ್ಲ ತಲೆಗೆ ಹಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಕುಸಿಯುತ್ತೀ? ಆಂ?” ಎಂದೆ. “ಅವಳು ನನ್ಮನೆ ಹಾಳು ಮಾಡ್ತಾ ಇದಾಳೆ. ನಾನು ಅವಳಿಗೆ ಏನು ಮಾಡಿದ್ದೆ?”-ಎಂದು ತುಟಿಕಚ್ಚಿ ಧಳಧಳ ಬಿಕ್ಕಿದಳು. “ಸುಮೀ-ಪ್ಲೀಸ್ ಇಲ್ನೋಡು…” ಅವಳ ಅಳು ಜೋರಾಗೇ ಇತ್ತು. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ನಾನೇನೂ ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ ಅನಿಸಿತು. ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಹೊರಗಿನಿಂದ ಕಿಶೋರ ಏನೋ ಪುಕಾರು ಹೇಳುವವನಂತೆ ಬಮ್ದ. ತಾಯಿಯ ಅಳುವನ್ನು ದಂಗಾಗಿ ನೋಡುತ್ತ ನಿಂತ. ಒಂದು ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಅವ ನನ್ನ ಮಗ ಕಿಶೋರ ಅಂತ ಅನಿಸಲೇ ಇಲ್ಲ. ನಾನು ಅವನನ್ನು ತಿರುಗಿ ಹೊರಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋದೆ. ಕಾಯಿಗಳನ್ನು ಬೋರ್ಡಿನ ಮೇಲೆ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಪೇರಿಸಿಟ್ಟು “ಹೊಡೆಯಿರಿ” ಎಂದೆ. ಕಿಶೋರ “ಅಮ್ಮ ಅಳ್ತಾಳೆ”-ಅಂತೇನೋ ಛೋಟೂನ ಬಳಿ ಹೇಳಿದಂತಾಯ್ತು. “ಸುಮ್ಮನೆ ಆಡ್ರೋ”-ಎಂದು ಅರಚಿದೆ. ಇಬ್ಬರೂ ಬೆಚ್ಚಿಬಿದ್ದರು. ಅತ್ಯಂತ ಗಂಭೀರರಾಗಿ ಕೂತರು. ನನ್ನ ಸಿಟ್ಟೇರಿದ ಮುಖವನ್ನೇ ಹೆದರುತ್ತ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದ ಛೋಟೂನ ಮುಖ ಪಕ್ಕಾ ಮಾಲತಿಯದೇ ಇದ್ದಂತಿತ್ತು.
ತಿರುಗಿ ಎದ್ದು ಒಳಗೆ ಹೋದಾಗ ಅಡಿಗೆಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಿ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಬೆಡ್‌ರೂಂಗೆ ಹೋದೆ. ಕತ್ತಲಲ್ಲಿ ಮುದುಡಿ ಮಲಗಿದ್ದಳು. ಕಣ್ಣುಮುಚ್ಚಿದಂತೆನಿಸುವ ಕತ್ತಲು. ಹೃದಯ ಕಲಕುವ ಒಂದು ಬಗೆಯ ವಿಚಿತ್ರಮೌನ ಮಾತಿಗೆ ತೊಡಗಿದಂತೆ ಇತ್ತು. ಅವಳ ಬಳಿ ಕೂತು ಒದ್ದೆ ಕೆನ್ನೆ ನೇವರಿಸಿದೆ. ತಲೆಗೂದಲು ನೇವರಿಸಿದೆ. ಅವಳಿಗೊತ್ತಿ ಅವಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅವಳ ತಲೆಯನ್ನು ಹಾಗೇ ನೇವರಿಸುತ್ತ ಕೂತೆ. ಒಂದಿಷ್ಟು ಹೊತ್ತುನ ನಂತರ ಛೋಟೂ ಏನೋ ಬೇಕೆಂಬಂತೆ ಅಂಕಲ್ ಅಂಕಲ್ ಎಂದು ಕೂಗುತ್ತ ಕಿಚನ್‌ಗೆ ಹೋಗಿ ಅಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಕಾಣದೇ ಬಚ್ಚಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ಅಲ್ಲೂ ನನ್ನ ಕಾಣದೆ ತೆರೆದ ಬೆಡ್‌ರೂಂ ಬಾಗಿಲಿಗೆ ನಿಂತು ಒಳಗಿನ ಕತ್ತಲನ್ನು ಮಿಕಿಮಿಕಿ ನೋಡಿ ತಿರುಗಿ ಓಡಿಹೋದ.
*****